حسن زالی؛ طاهره حسنلو؛ امید سفالیان؛ علی اصغری
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب کلزا انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در این طرح، تیمار آبیاری در کرت اصلی در سه سطح شامل تیمار شاهد (آبیاری بعد از 80 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر)، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب کلزا انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در این طرح، تیمار آبیاری در کرت اصلی در سه سطح شامل تیمار شاهد (آبیاری بعد از 80 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر)، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی و 6 رقم کلزا که در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی بر محتوای اسید پالمیتیک، اسید استئاریک، اسید لینولئیک و اسید مریستیک معنی‌دار است و برای سایر اسیدهای چرب و درصد روغن اثر تنش خشکی معنی‌دار نبود. بین ارقام مورد بررسی، از نظر درصد روغن دانه، درصد اسید استئاریک، اسید اولئیک و اسید لینولئیک تفاوت معنی‌داری وجود داشت که این موضوع نشان داد در بین ارقام کلزا از نظر درصد روغن‌دانه و درصد اسیدهای چرب تنوع وجود دارد. فراوان‌ترین ترکیب اسیدهای چرب در این تحقیق مربوط به اسید چرب تک غیراشباع اسید اولئیک (67.96 درصد) و اسیدهای چرب چند غیر-اشباع، شامل اسید لینولئیک (7.21 درصد) و اسید لینولنیک (8.75 درصد) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار عملکرد شده ولی تأثیر چندانی بر درصد روغن دانه نداشته است. براساس نتایج درصد کل اسیدهای چرب اشباع در هر دو شرایط قطع آبیاری (مرحله گلدهی و خورجین‌دهی) کاهش معنی‌داری را نشان داده است. اما تغییرات درصد کل اسیدهای چرب غیراشباع در هر دو شرایط تنش معنی‌دار نبود. ولی در مجموع نسبت درصد کل اسیدهای چرب غیراشباع به درصد کل اسیدهای چرب اشباع (TU/TS) افزایش معنی‌داری را نشان داد. بیشترین مقدار اسید اولئیک، درصد روغن دانه و عملکرد روغن دانه در شرایط بدون‌تنش و تنش خشکی مربوط به رقم Lilian بود. بنابراین Lilian با عملکردی بیشتر از متوسط کل، رقمی مناسب در برنامه اصلاحی می‌تواند باشد.
حسن زالی؛ امید سفالیان؛ طاهره حسنلو؛ مهرشاد زین العابدینی؛ علی اصغری
چکیده
به‌منظور شناسایی نشانگرهای آگاهی‌بخش مرتبط با تعدادی صفات و شاخص‌های فیزیولوژیک 22 ژنوتیپ کلزا تحت شرایط تنش خشکی، از 36 نشانگر ریزماهواره‌ای که با QTLهای کنترل‌کننده صفات مرفولوژیک در شرایط تنش خشکی پیوسته بودند، استفاده شد. به‌منظور شناسایی نواحی ژنومی دخیل در کنترل صفات فیزیولوژیک از مدلهای ارتباطی GLM و MLM استفاده شد. میزان ...
بیشتر
به‌منظور شناسایی نشانگرهای آگاهی‌بخش مرتبط با تعدادی صفات و شاخص‌های فیزیولوژیک 22 ژنوتیپ کلزا تحت شرایط تنش خشکی، از 36 نشانگر ریزماهواره‌ای که با QTLهای کنترل‌کننده صفات مرفولوژیک در شرایط تنش خشکی پیوسته بودند، استفاده شد. به‌منظور شناسایی نواحی ژنومی دخیل در کنترل صفات فیزیولوژیک از مدلهای ارتباطی GLM و MLM استفاده شد. میزان محتوای اطلاعات چندشکلی در بین نشانگرها از 0.043 (CB10502) تا 0.398 (CB10234) متغیر بود. متوسط میزان شاخص PIC برابر با 0.212 بود. بر اساس 36 نشانگر ریزماهواره‌ای مورد استفاده در این تحقیق، ساختار ژنتیکی جمعیت به 8 زیر جمعیت فرعی تقسیم گردید که نتایج حاصل از رسم بارپلات نیز تأیید کننده آن بود. در تجزیه ارتباط با استفاده از مدلهای GLM و MLM به‌ترتیب 6 و 16 مکان نشانگری معنی‌دار در شرایط بدون‌تنش با صفات مورد بررسی شناسایی شد. در شرایط تنش خشکی، با استفاده از مدلهای GLM و MLM به‌ترتیب 42 و 46 مکان نشانگری مرتبط با صفات مورد بررسی مشخص شد. در این مطالعه، نشانگرهای BRMS-036، SR94102، BRAS100، CB1059b، BRMS-024، BRMS-096، BRMS-30، MR013c و Pmr52 بیشترین ارتباط معنی‌دار را با صفات فیزیولوژیکی در شرایط تنش خشکی داشتند. بنابراین این احتمال وجود دارد که این نشانگرها بتوانند کاندیدای بسیار مناسب و امیدوار کننده در برنامه‌های به‌نژادی تحمل به تنش خشکی مثل انتخاب به کمک نشانگر در کلزا باشد.
معصومه حاتم وند؛ طاهره حسنلو؛ فاطمه دهقان نیری؛ امیرحسین شیرانیراد؛ سید علی طباطبایی؛ سید محمد حسینی
چکیده
خشکی یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده تولید محصولات زراعی در دنیا است. به‌منظور ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار، از زمان انتهای گلدهی تا پر شدن دانه (مدت 26 روز) انجام شد. فاکتور اصلی تنش خشکی در دو سطح تنش و شاهد ...
بیشتر
خشکی یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده تولید محصولات زراعی در دنیا است. به‌منظور ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار، از زمان انتهای گلدهی تا پر شدن دانه (مدت 26 روز) انجام شد. فاکتور اصلی تنش خشکی در دو سطح تنش و شاهد (به‌ترتیب با 160 و 80 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی ارقام در سه سطح: 1- Billy2- Adriana و 3- Tassilo بودند. صفات محتوای نسبی آب، هدایت روزنه‌ای، پرولین و قند کل 7 ، 12 و 26 روز پس از قطع آبیاری اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که تنش در زمان گلدهی (7 روز پس از تنش) باعث کاهش محتوای نسبی آب، هدایت روزنه‌ای و قند کل و افزایش پرولین شد. تنش در مرحله خورجین‌دهی (12 روز پس از تنش) و پر شدن دانه (26 روز پس از تنش) باعث کاهش محتوای نسبی آب و هدایت روزنه‌ای و افزایش پرولین و قند کل شد. عملکرد دانه و اجزای آن پس از رسیدگی کامل گیاه اندازه‌گیری شدند. تنش از مرحله گلدهی باعث کاهش عملکرد دانه و اجزای آن شد اما کاهش در وزن هزار دانه معنی‌دار نبود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به‌ترتیب در ارقام Adriana با 2814 در شرایط شاهد و Tassilo با 994/4 کیلوگرم در هکتار در شرایط تنش بود. با توجه به نتایج، رقم Adriana عملکرد بهتری در شرایط تنش از خود نشان داد و کاشت این رقم در مناطق خشک توصیه می‌شود.
